132 solarne biletomaty w GZM – największa taka inwestycja w Polsce

Zarząd Transportu Metropolitalnego donosił o uruchomieniu pierwszych solarnych biletomatów jeszcze w maju. W połowie czerwca informowano, że zainstalowano już większość urządzeń, a organizator transportu przystąpił do oddania ostatnich 50 maszyn. Teraz pojawiły się doniesienia o zakończeniu projektu: na system automatów biletowych ZTM składa się 240 urządzeń (solarnych i stacjonarnych). Lista wszystkich urządzeń, z ich dokładnymi lokalizacjami, zostanie opublikowana na stronach ZTM oraz Transport ZTM.

– Z sukcesem zakończyliśmy przedsięwzięcie, którego wcześniej w Polsce nikt nie podjął. Skala projektu i zakres prac były ogromne, bo do każdego biletomatu podchodziliśmy indywidualnie – od analizy obejmującej m.in. lokalizację urządzenia, przez jego podłączenie do systemu sprzedaży i konfigurację, po testy i uruchomienie urządzenia – mówi dyrektor ZTM Michał Wadowski. – Dzięki zrealizowaniu tej inwestycji nasze bilety są jeszcze bardziej dostępne, a nasi podróżni zyskali łatwe w obsłudze urządzenia, dzięki którym mogą m.in. kupić bilety i doładować swoje konto – dodaje Michał Wadowski

Z przekazanych wcześniej informacji wynika, że całkowity koszt zakupu i utrzymania nowych urządzeń przez 10 lat ma wynosić około 13 mln zł. Na realizację tego celu pozyskano w ramach dofinansowania niemal 5 mln zł z rządowego funduszu Polski Ład z programu inwestycji strategicznych. Dostawcą urządzeń jest Mera-Serwis SGL.

Solarne biletomaty są tańsze - nie tylko w eksploatacji

Wiadomo już co, gdzie i za ile. Niektórych może jednak interesować, czy stawianie na biletomaty solarne przynosi jakieś realne korzyści. Zapytaliśmy o to Michała Wawrzaszka, rzecznika ZTM. Z jego odpowiedzi wynika, że jest ich całkiem sporo i nie chodzi jedynie o ekologię. Instalacja takiego urządzenia nie uzależnia operatora od dostawcy energii elektrycznej. Odpada kwestia podłączenia sprzętu i ponoszenia kosztów z tego tytułu.

Kolejny atut również ma związek z kosztami: według rzecznika ZTM biletomaty solarne są tańsze od swoich tradycyjnych odpowiedników. Trudno jednak mówić o konkretnej różnicy w cenie, bo zależy to od wielu czynników. Warto też zwrócić uwagę na koszty zasilania. Wedle słów Michała Wawrzaszka szacunkowy roczny koszt zasilania 132 urządzeń z sieci elektroenergetycznej mógłby wynieść 250 tys. zł. Jednak także i w tym przypadku finalny rachunek zależy od kilku zmiennych, w tym liczby przeprowadzonych transakcji czy cen energii elektrycznej.

Korzyści jest więcej - na liście ułatwienia dla podróżnych oraz mobilność

Przedstawiciel ZTM przekonuje przy tym, że niższe koszty nie wyczerpują listy atutów nowych biletomatów. Znajdziemy na niej także rozwiązania uwzględniające potrzeby osób ze szczególnymi potrzebami. Chodzi np. o umiejscowienie na odpowiedniej wysokości istotnych elementów maszyn, w tym ekranu, otworu wrzutowego czy czytnika kart płatniczych. W efekcie sprzęt ma być w pełni dostępny dla osób poruszających się na wózkach inwalidzkich lub osób niskorosłych. Ponadto osoby z zaburzeniami widzenia mogą skorzystać z trybu kontrastowego.

W nowych biletomatach można kupić wszystkie bilety systemu Transport GZM: zarówno elektroniczne, jak i papierowe. Dostępne są różne formy płatności: bilon, karta, Blik i środki zgromadzone w systemie Transport GZM. Klienci mogą skorzystać z opcji zwrotu biletów.

Jest jeszcze jedna ciekawa korzyść: mobilność urządzeń. Operator może zmieniać ich lokalizację w zależności od aktualnych potrzeb. Nie jest to atut wyłącznie teoretyczny – od rzecznika ZTM dowiedzieliśmy się, że z tej funkcji skorzystano już np. w sierpniu 2023 roku, gdy jeden z biletomatów przeniesiono w pobliże Stadionu Śląskiego przed dużym koncertem. Urządzenia przenoszono też do centrów przesiadkowych. Jak to możliwe, że urządzenia relokowano w 2023 roku?

Otóż pierwsze biletomaty solarne testowo uruchomiono jeszcze w 2020 roku. Funkcjonowanie tych kilkunastu urządzeń pozwala stwierdzić, że sprzęt spełnia swoje zadanie, że nie jest bardziej awaryjny od tradycyjnych biletomatów, a panele fotowoltaiczne wspierane akumulatorami są w stanie zapewnić nieprzerwaną sprzedaż biletów.

Czy to oznacza, że operator planuje zakup kolejnych biletomatów solarnych? Na razie nie ma mowy o takiej inwestycji. Podmiot skupia się na właściwym wdrożeniu i utrzymaniu wspomnianych 132 urządzeń.